Υψόμ. 250 μ.
Οικισμός πιθανόν της Βυζαντινής περιόδου, με βάση τα υπολείματα της εκκλησίας της Ζωοδόχυ Ζωής (10ου-11ου αι. μ.Χ.) και του Αγίου Ιωάννη Χρυσόστουμου, (10ος-12ος αι. μ.Χ.)
Ενετικές Απογραφές
1577 ''Varsamonero Cato'' (Fr. Barozzi)
1583 209 κάτ. ''Cato Varsamonero'' (P. Castrofylaka
1630 ''Cato Varsamonero'' (Bassilicata)
Σύμφωνα με την προφορική παράδοση, ο οικισμός εξισλαμίστηκε μαζικά κατα την περίοδο της Τουρκοκρατίας, έτσι που στις Οθωμανικές απογραφές εμφανίζεται με αμιγώς μουσουλμανικό πληθυσμό.
Οθωμανικές Απογραφές
1834 30 μουσουλμ. οικογ. ''Kato Varsemonero'' (R. Pashley)
1881 206 μουσουλμ. κάτ. ''Κάτω Βαρσαμόνερο'' (Δήμος Ατσιπόπουλου)
Στην απογραφή του 1900, στον οικσμό είχαν μείνει πλέον μόνο 35 κάτοικοι οι οποίοι σύντομα μετανάστευσαν, ενώ ο οικισμός αποικήθηκε ξανά απο κατοίκους των γύρω χωριών.
Κατα την περίοδο της Κρητικής Πολιτείας ο οικισμός υπαγόταν στο Ειρηνοδικείο Ρούστικων
Απογραφή Κρητικής Πολιτείας
1900 35 κάτ. ''Κάτω Βαρσαμόνερο'' (Δήμος Ατσιπόπουλου)
Το 1925 ο οικισμός αποσπάστηκε απο την Κοινότητα Φραντζεσκιανών Μετοχιών και προσαρτήθηκε στην Κοινότητα Γωνιάς, ενώ το 1928 προσαρτήθηκε και πάλι στην Κοινότητα Φραντζεσκιανών Μετοχιών
Το 1932 ο οικισμός αποσπάστηκε για άλλη μια φορά απο την Κοινότητα Φραντζεσκιανών Μετοχιών και ορίστηκε ως έδρα της νεοσύστατης ομώνυμης Κοινότητας, ενώ το 1940 το όνομα του οικισμού μετατράπηκε απο Κάτω Βαρσαμόνερο σε Κάτω Βαλσαμόνερο.
Ελληνικές Απογραφές
1920 126 κάτ. ''Κ. Βαλσαμόνερο'' (Κοινότ. Φραντζεσκιανών Μετοχιών)
1928 181 κάτ >>
1940 232 κάτ >> (Έδρα Ομών. Κοινότητας)
1951 183 κάτ ''Κ. Βαλσαμόνερον''
1961 180 κάτ. ''Κ. Βαλσαμόνερο''
1971 170 κάτ. >>
1981 167 κάτ. >>
Χαρτης
Πηγές
Σ. Σπανάκης - Πόλεις και χωριά της Κρήτης
Μ. Πεπονάκης - Εξισλαμισμοί και Επανεκχριστιανισμοί στην Κρήτη 1645-1899