Η Γαύδος, με επιφάνεια 33 τετραγωνικών χιλιομέτρων, ανάπτυγμα
ακτών 38 χιλιομέτρων και μέγιστο ύψος 368 μέτρων στο
νοτιοδυτικό τμήμα της, βρίσκεται 20 μίλια νότια - νοτιοδυτικά
των Σφακίων και 21 μίλια νότια - νοτιοανατολικά της Αγίας
Ρουμέλης και είναι το μοναδικό κατοικημένο νησί
(58 μόνιμοι κάτοικοι απογρ. 2001) απο αυτά που περιβάλουν
την Κρήτη.
Νοτιότερο Άκρο της νήσου αλλά και ολόκληρης της Ευρώπης,
αποτελεί η Άκρα Τρυπητή, ή Καμάρες, επι της κορυφής της
οποίας λειτουργεί Φάρος, με τα παρακάτω χαρακτηριστικά:
Σχήμα 19 του Φ.Ε.Α.
Στίγμα Περίοδος Ύψος Φωτοβολία Χαρακτηριστικά
Α 34ο 48' 3'' Αναλ. Λευκ. 10'' 37 μέτρα 12 μίλια Σιδηρόπλεκτος
Β 24ο 07' 3'' 1 + 2 + 1 + 12 = 16'' Οβελός
Το φώς του φάρου, είναι ορατό μεταξύ των 224ο – 120ο διοπτεύσεων από θάλασσα.
Η Άκρα Τρυπητή, είναι και η πιό καταφανής ακτή της Γαύδου,
λόγω των καμαρών που σχηματίζονται στα βράχια της, από τις
οποίες πήρε και το όνομα της.
Όρμίσκος Τρυπητή
Άνοιγμα 2/10 του μιλίου - Είσδυση 1,2/10 του μιλίου - Προσανατολ. Ν.Ν.Α.)
Αμέσως ανατολικά της Άκρας Τρυπητή, νότιο όριο της Γαύδου, σχηματίζονται οι νοτιοανατολικές ακτές της νήσου και ο Ορμίσκος Τρυπητή.
Στη νοτιοδυτική πλευρά του παραπάνω ορμίσκου, σχηματίζεται ο αμμώδης και ανοικτός προς νοτιοανατολικά, Ορμίσκος Αλυκή (Καμαρέλες).
Ανατολικό όριο του ορμίσκου, αποτελούν συστάδα βραχονησίδων, που σχηματίζονται 2/10του μιλίου βορειοανατολικά της Άκρας Τρυπητής.
Έξι δέκατα του μιλίου βορειοανατολικά της Άκρας Τρυπητή, βρίσκεται η Άκρα Ξεκουδιά, (Πόντα) βορειοανατολικό όριο του ομώνυμου Ορμίσκου, νοτιοανατολικό όριο των ακτών της Γαύδου και νότιο όριο του ευρύ και ανοικτού προς ανατολικά-βορειοανατολικά Όρμου Κόρφου, ή Κορέ.
Όρμος Κόρφου ή Κορέ
(Άνοιγμα 2,5 μίλια - Είσδυση 7/10 του μιλίου - Προσανατολ. Α.)
Ο Όρμος Κόρφου ή Κορέ, αποτελεί τη μεγαλύτερη κόλπωση της Γαύδου και καλύπτει το σύνολο των ανατολικών ακτών της.
Βράχοι, πάνω και κάτω από την επιφάνεια της θάλασσας, καλύπτουν τα παράλια του παραπάνω όρμου, σε μικρή απόσταση ανοικτά των ακτών του.
Βορειοδυτικό όριο του όρμου, αποτελεί η Άκρα Μπούτα, που βρίσκεται σε απόσταση 2,5μιλίων βόρεια της Άκρας Ξεκουδιά.
Αμέσως δυτικά της νότιας πλευράς της Άκρας Μπούτα, βρίσκεται το παραλιακό χωρίοΚαραβές και το μικρό Αλιευτικό Καταφύγιο του νησιού, το οποίο προστατεύεται απο λιμενοβραχίονα νοτιοδυτικής κατεύθυνσης, μήκους περίπου 180 μέτρων και δεν φωτοσημαίνεται.
Στη νότια πλευρά του όρμου, σχηματίζεται η παραλία Κόρφος και λίγο νοτιότερα, στα όρια τουΌρμου Κορέ, η μικρή κόλπωση Λάκκουδα, αμέσως ανατολικά του παραπάνω ορμίσκου, βρίσκεται η θέση Πλύστρες.
Από την Άκρα Μπούτα, τα παράλια της Γαύδου, βραχώδη
και αλίμενα, στρέφονται σταδιακά προς βόρεια
σχηματίζοντας τον ανοικτό προς ανατολικά βραχώδη
Ορμίσκο Τουρκαύλακο, με νότιο όριο την Άκρα Μπούτα
κα ι βόρειο την Άκρα Τσούνος.
Ναυάγιο επικίνδυνο για τη ναυτιλία, με βάθος ίσο με την
επιφάνεια της θάλασσας, αναφέρεται σε απόσταση 1/10 του
μιλίου, ανοικτά του βορειοανατολικού ορίου της νήσου.
Ορμίσκος Σαρακήνικο
(Άνοιγμα 3,5/10 του μιλίου - Είσδυση 2/10 του μιλίου - Προσανατολ. Β.)
Σε απόσταση 5/10 του μιλίου βορειοδυτικά της Άκρας Τσούνος, σχηματίζεται η Άκρα Τσαργουλιό, ενώ 3/10 του μιλίου δυτικά της παραπάνω Άκρας, βρίσκεται σημείο της ακτής που αποτελεί το ανατολικό όριο του ανοικτού προς βόρεια-βορειοανατολικά Όρμου Σαρακήνικο.
Τα παράλια του Ορμίσκου Σαρακήνικο, είναι αμμώδη με βάθη μικρότερα των 5 μέτρων στο εσωτερικό του, ενώ στο μυχό του βρίσκεται η παραλία Σαρακήνικο, και η μικρή ομώνυμη συνοικία.
Από το δυτικό όριο του Όρμου Σαρακήνικο, τα παράλια
εκτείνονται προς ανατολικά για 2,5 περίπου μίλια, μέχρι την
Άκρα Λακονήσι, σχηματίζοντας παραλίες και μικροκολπώσεις,
σπουδαιότερη από τις οποίες είνα ι η παραλία του Άη Γιάννη.
Αμέσως δυτικά του ορμίσκου Σαρακήνικο, βρίσκεται
η θέση Φωκιά.
Όρμος Λάβρακας
(Άνοιγμα 1.4 μίλια - Είσδυση 6/10 του μιλίου - Προσανατολ. Δ.)
Από την Άκρα Λακονήσι, βορειοδυτικό όριο της νήσου, την οποία περιβάλουν βράχοι πάνω και κάτω από την επιφάνεια της θάλασσας, οι ακτές στρέφονται προς νοτιοδυτικά, σχηματίζοντας τον ανοικτό προς βορειοδυτικά Όρμο Λάβρακα.
Νότιο όριο του παραπάνω Όρμου, αποτελεί η Άκρα Παδουράκι ή Κεφαλή, δυτικό όριο της νήσου.
Αμέσως νότια της Άκρας Λακονήσι, σχηματίζετι ο Ορμίσκος Πύργος, ανοιγματος 4/10 του μιλίου, είσδυσης 2/10 του μιλίου και δυτικού προσανατολισμού, με την ομώνυμη παραλία στο μυχό του, και την ομώνυμη θέση στην ευρύτερη περιοχή του.
Αμεσως νότια του νοτίου ορίου του Ορμίσκου Πύργος, σχηματίζεται ο Ορμίσκος Ποταμός.
Στο μυχό του ορμίσκου βρίσκεται η ομώνυμη παραλία, η οποία σχηματίζετι στην έξοδο μικρού φαραγγιού μήκους 1,7 χιλιομέτρων, το οποίο ξεκινά απο το χωριό Άμπελος και καταλήγει στην παραλία.
Αμέσως νότια του Ορμίσκου Ποταμός, βρίσκεται η παραλιακή θέση ''Μπό,'' το όνομα της οποίας προέρχεται απο τον παφλασμό των κυμάτων στα βράχια της ακτής, ενώ 5/10 του μιλίου νοτιότερα, βρίσκεται η Άκρα Παδουράκι ή Κεφαλή, νότιο όριο των δυτικών ακτών και δυτικό άκρο της νήσου.
Σε απόσταση περίπου 1/10 του μιλίου βόρεια της Άκρας
Λακονήσι, σχηματίζεται η Βραχονησίδα Πρασονήσι,
ενώ σε απόσταση 3/10 του μιλίου βόρεια της ίδιας Άκρας,
βρίσκεται η Βραχονησίδα Γαϊδουρονήσι.
Βραχώδης Ύφαλος με βάθος 3 μέτρα κάτω από την
επιφάνεια της θάλασσας, βρίσκεται σε απόσταση ενός
μιλίου βόρεια της Άκρας Λακονήσι.
Άλλη Βραχώδης Ύφαλος, με βάθος 5 μέτρα κάτω από
την επιφάνεια της θάλασσας, βρίσκεται 1,3 μίλια βόρεια της
Άκρας Λακονήσι.
Από την Άκρα Παδουράκι, οι ακτές της Γαύδου
εκτείνονται προς ανατολικά-νοτιοανατολικά για 6 περίπου
μίλια, μέχρι την Άκρα Τρυπητή, σχηματίζοντας τις
απόκρημνες και αλίμενες νότιες ακτές της νήσου, οι οποίες
είναι καθαρές από κινδύνους για τη ναυτιλία.
Αμέσως νότια της Άκρας Παδουράκι, βρίσκεται η θέση
Βρόντηδες, επι των ακτών της οποίας βρίσκονται τα
υπολείματα του ναυαγίου του μικρόυ Μοτορσιπ ''Pipo'' το
οποίο προσάραξε το 2006, ενώ 1,2 μίλια νότια της ίδιας
Άκρας, βρίσκεται η θέση Φανάρι, η οποία οφείλει το
όνομα της στον ιστορικό Φάρο της Γαύδου.
Στο μέσο περίπου των νότιων ακτών της Γαύδου, βρίσκεται
η θέση Άσπες, λίγο νοτιότερα η θέση Μανολιός, ενώ λίγο
πρίν το Ακρωτήριο της Τρυπητής, απαντάται η θέση Παπούρες.
